به گزارش مشرق، بر اساس آخرین آمار منتشر شده از سوی وزارت نیرو وضعیت منابع آبی کشور بسیار وخیم است و بسیاری از کارشناسان بر این باورند که این بحران ایران را در خطر اختلاف‌های منطقه‌ای قرار خواهد داد.
یکی از آمارهایی که به تازگی در حوزه منابع آبی منتشر شده کاهش 32 درصدی حجم روان‌آب‌های کشور در مقایسه با میانگین بلندمدت است که در نوبه خود فاجعه تلقی می شود و این در حالی است که حجم روان‌آب‌های کشور در سال آبی گذشته ۳۷ میلیارد و ۴۹۳ میلیون مترمکعب و در میانگین بلندمدت، ۸۰ میلیارد و ۵۹۵ میلیون مترمکعب ثبت شده است.
البته داستان تنها به همینجا خلاصه نمی شود چراکه وضعیت منابع آب های زیرزمینی نیز شرایط بدتری نسبت به این اوصاف دارند و بر اساس مطالعات سازمان ملل اگر مردم به اندازه ۴۰ درصد از منابع تجدیدشونده از آب استفاده کنند آن منطقه در مرحله تعادل و اگر بیشتر از ۴۰ درصد استفاده شود در مرحله تنش آبی و اگر بیش از ۶۰ درصد از منابع تجدیدشونده مورد استفاده قرار بگیرد آن منطقه در مرحله بحران قرار گرفته و این در شرایطی است که در حال حاضر ۸۶ درصد از منابع آب تجدیدشونده در ایران مصرف می‌شود.
با توجه به این تفاسیر میزان مصرف آب تجدیدشونده در کشور باید به ۶۰ درصد کاهش یابد که نصب ابزارهای اندازه‌گیری روی چاه‌ها و جلوگیری از برداشت چاه‌های غیرمجاز آب‌های زیرزمینی که جز برنامه های اصلی وزارت نیرو درآمده می تواند تاثیر بسیاری در حل این بحران داشته باشد اما منطقی است که خشکسالی ۱۵ ساله طی مدت زمان کوتاه قابل جبران نباشد اما با این وجود تدوین و اجرایی شدن اینگونه برنامه ها می تواند از سرعت افزایش خشکسالی بکاهد.
علاوه بر این در سال های گذشته ۱۳۰ میلیارد مترمکعب آب استحصالی در کشور وجود داشته اما در شرایط فعلی این رقم به ۸۸ میلیارد مترمکعب کاهش یافته که این موضوع بیانگر کاهش ۲۵ درصدی میزان آب استحصالی کشوراست.
به علت تغییر اقلیم، کاهش بارندگی و فرسایش خاک و از بین رفتن مراتع، کاهش روان آب در کشور رخ داده که در این شرایط سهم بخش کشاورزی از ۸۸ میلیارد مترمکعب روان آب موجود در کشور ۶۴ میلیارد مترمکعب است.
باید گفت در حال حاضر ۱۲۰ میلیارد مترمکعب کسری مخزن در کشور وجود دارد که قرار است طی برنامه ۲۰ ساله این عدد به صفر برسد که انسداد چاه‌های غیرمجاز، نصب کنتورهای هوشمند در چاه‌های کشاورزی و کاهش دبی خروجی آب چاه‌های مجاز از جمله اقدامات در راستای جبران کسری مخزن آب تدوین شده است.
این موضوع که ایران در بین ۱۸۰ کشور دنیا از لحاظ برخورداری از منابع آب در رتبه ۵۰ و در بین این کشورها از لحاظ سرانه منابع آب در جایگاه ۱۱۲ دنیا قرار دارد، بیانگر این است که وضعیت کشور در حوزه منابع آبی خوب نیست و باید فکر اساسی برای این بحران کرد.
البته توجه ویژه دولت یازدهم در برنامه ششم توسعه و تدوین برنامه هایی برای حل این بحران می تواند کلیدی برای حل بحران آب باشد اما بازهم نمی توان امید داشت که این بحران دیرینه با تدبیر چند برنامه حل شود و به نظر می رسد که بهترین راهکار بسیج همگانی تمامی سازمان ها و ارگان ها باشد.
یکی از آمارهایی که به تازگی در حوزه منابع آبی منتشر شده کاهش 32 درصدی حجم روان‌آب‌های کشور در مقایسه با میانگین بلندمدت است که در نوبه خود فاجعه تلقی می شود و این در حالی است که حجم روان‌آب‌های کشور در سال آبی گذشته ۳۷ میلیارد و ۴۹۳ میلیون مترمکعب و در میانگین بلندمدت، ۸۰ میلیارد و ۵۹۵ میلیون مترمکعب ثبت شده است.
البته داستان تنها به همینجا خلاصه نمی شود چراکه وضعیت منابع آب های زیرزمینی نیز شرایط بدتری نسبت به این اوصاف دارند و بر اساس مطالعات سازمان ملل اگر مردم به اندازه ۴۰ درصد از منابع تجدیدشونده از آب استفاده کنند آن منطقه در مرحله تعادل و اگر بیشتر از ۴۰ درصد استفاده شود در مرحله تنش آبی و اگر بیش از ۶۰ درصد از منابع تجدیدشونده مورد استفاده قرار بگیرد آن منطقه در مرحله بحران قرار گرفته و این در شرایطی است که در حال حاضر ۸۶ درصد از منابع آب تجدیدشونده در ایران مصرف می‌شود.
با توجه به این تفاسیر میزان مصرف آب تجدیدشونده در کشور باید به ۶۰ درصد کاهش یابد که نصب ابزارهای اندازه‌گیری روی چاه‌ها و جلوگیری از برداشت چاه‌های غیرمجاز آب‌های زیرزمینی که جز برنامه های اصلی وزارت نیرو درآمده می تواند تاثیر بسیاری در حل این بحران داشته باشد اما منطقی است که خشکسالی ۱۵ ساله طی مدت زمان کوتاه قابل جبران نباشد اما با این وجود تدوین و اجرایی شدن اینگونه برنامه ها می تواند از سرعت افزایش خشکسالی بکاهد.
علاوه بر این در سال های گذشته ۱۳۰ میلیارد مترمکعب آب استحصالی در کشور وجود داشته اما در شرایط فعلی این رقم به ۸۸ میلیارد مترمکعب کاهش یافته که این موضوع بیانگر کاهش ۲۵ درصدی میزان آب استحصالی کشوراست.
به علت تغییر اقلیم، کاهش بارندگی و فرسایش خاک و از بین رفتن مراتع، کاهش روان آب در کشور رخ داده که در این شرایط سهم بخش کشاورزی از ۸۸ میلیارد مترمکعب روان آب موجود در کشور ۶۴ میلیارد مترمکعب است.
باید گفت در حال حاضر ۱۲۰ میلیارد مترمکعب کسری مخزن در کشور وجود دارد که قرار است طی برنامه ۲۰ ساله این عدد به صفر برسد که انسداد چاه‌های غیرمجاز، نصب کنتورهای هوشمند در چاه‌های کشاورزی و کاهش دبی خروجی آب چاه‌های مجاز از جمله اقدامات در راستای جبران کسری مخزن آب تدوین شده است.
این موضوع که ایران در بین ۱۸۰ کشور دنیا از لحاظ برخورداری از منابع آب در رتبه ۵۰ و در بین این کشورها از لحاظ سرانه منابع آب در جایگاه ۱۱۲ دنیا قرار دارد، بیانگر این است که وضعیت کشور در حوزه منابع آبی خوب نیست و باید فکر اساسی برای این بحران کرد.
البته توجه ویژه دولت یازدهم در برنامه ششم توسعه و تدوین برنامه هایی برای حل این بحران می تواند کلیدی برای حل بحران آب باشد اما بازهم نمی توان امید داشت که این بحران دیرینه با تدبیر چند برنامه حل شود و به نظر می رسد که بهترین راهکار بسیج همگانی تمامی سازمان ها و ارگان ها باشد.
